مورچه حشرهای اجتماعی است همانند زنبور عسل که از حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ میلیون سال پیش تکامل یافتهاست. در تصویر زیر فسیل مورچه را (داخل صمغ - کهربا) می بینید.
![]() |
امروزه بیش از ۱۲۰۰۰ گونه مورچه طبقهبندی شدهاند و حدس زده میشود این تعداد تا ۲۲۰۰۰ گونه نیز برسد.
![]() |
مورچهها به راحتی از شاخکهای آرنج دارشان و ساختار گره مانندشان و کمر باریکشان قابل شناسایی هستند.
![]() |
اندازه اجتماع مورچهها میتواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچهی ساده و مورچه نازای ماده و طبقهای از کارگرها و سربازها و سایر گروهها را در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود.
![]() |
همچنین اجتماع مورچهها شامل یک یا چند ماده که توانایی بارور شدن دارند (به نام ملکه) میشود.
![]() |
گاهی اجتماع مورچهها یک ابرجامعه توصیف شدهاست ٬زیرا مورچهها در آن با یکدیگر کار میکنند و از اجتماع خود دفاع میکنند...
![]() |
تقریباً تمام مناطق کره زمین مورچه دارد. فقط مناطقی مانند جزایر دور افتاده و غیرقابل دسترسی استثنا هستند. مورچه به بیشتر محیط زیستهای زمین چیره گشتهاست و در بیشتر محیط زیستها توانایی زندگی دارد.
|
این موجود ۱۵–۲۰٪ موجودات زنده خشکیزی زمین را تشکیل میدهد. علت موفقیت آنها به زندگی اجتماعی، توانایی بالای انطباق پذیری و توانایی تغییر دادن محیط زیستشان و بهرهبرداری از منابع و دفاع از یکدیگر برمیگردد. انواع مورچهها به صورتهای مختلفی مانند زندگی انگلی و بردهداری، همزیستی مسالمت آمیز و … تکامل یافتهاند.
![]() |
جامعه مورچهها دارای سیستم تقسیم کار، ارتباط بین اشخاص و توانایی حل مشکلات پیچیده است. این تشابه با جوامع انسانی سالهاست که الهام بخش و موضوع مطالعات بوده است.
![]() |
خیلی از تمدنهای انسانی از مورچهها در مراسم مذهبی، تغذیه و موارد پزشکی سود میجویند.
![]() |
برخی از گونهها بخاطر نقشی که در کنترل زیستی آفتها ایفا میکنند بسیار ارزشمند هستند، هرچند توانایی آنها برای استفاده از منابع باعث تعارض آنها با انسانها شده است. آنها میتوانند به محصولات کشاورزی صدمه زده و وارد خانهها شوند.
![]() |
جزیره دانش قسمت بیست و یکم |